Zmienią się zasady badania i oceny ofert przetargowych

Gazeta Prawna Nr 250 (2120) czwartek, 27 grudnia 2007 r. > Biznes i prawo gospodarcze

PRAWO | ZAMÓWIENIA PUBLICZNE | Unieważnianie przetargów

Zmienią się zasady badania i oceny ofert przetargowych
ZMIANA PRAWA – Łatwiejsze będzie poprawianie błędów w ofertach i korygowanie omyłek rachunkowych.

Resort infrastruktury zapowiada usprawnienie procedur przetargowych związanych z udzielaniem zamówień publicznych. W ciągu miesiąca projekt nowych przepisów ma trafić do Rady Ministrów. Zmiany powinny być wprowadzone wraz z nowelizacją prawa zamówień publicznych związaną z uwagami Komisji Europejskiej w stosunku do naszych przepisów (patrz ramka).

– Przy okazji europejskiej noweli prawa zamówień publicznych powinniśmy wprowadzić także inne rozwiązania, na które pozwalają dyrektywy. Nasze przepisy są zbyt restrykcyjne w porównaniu z możliwościami, jakie dają regulacje unijne – mówi Andrzej Panasiuk, wiceminister infrastruktury.

Jego zdaniem nie wykorzystujemy możliwości, jakie daje nam prawo w przypadku usług niepriorytetowych, w odniesieniu do których stosuje się mniej sformalizowane procedury.

Ocena ofert

Resort zapowiada rezygnację z restrykcyjnego traktowania tożsamości oferty ze specyfikacją.

– Praktyka pokazuje, że takie podejście trzeba zracjonalizować, by nie dochodziło do absurdalnych sytuacji, kiedy drobny błąd, np. w tłumaczeniu, prowadzi do odrzucenia oferty lub unieważnienia całego postępowania – wskazuje minister Andrzej Panasiuk.

Prawnicy podchodzą do tego pomysłu pozytywnie.

– Jestem zwolennikiem rozwiązań, które umożliwią łatwiejsze korygowanie uchybień w ofertach. Dziś dochodzi do odrzucania korzystnych ekonomicznie ofert, nawet z powodu drobnych niezgodności ich treści ze specyfikacją – wskazuje Marcin Płużański, prawnik specjalizujący się w problematyce zamówień publicznych.

– Liberalizacja podejścia do oceny ofert jest zasadna. W ślad za rozszerzoną możliwością ich uzupełniania i poprawiania błędów rachunkowych zasadne jest dopuszczenie poprawek w treści oferty – ocenia Piotr Trębicki, radca prawny z Kancelarii Gessel.

Dodaje jednak, że wiąże się to z ryzykiem nadmiernej swobody w poprawianiu błędów w ofercie.

– Ocena dopuszczalnej swobody w poprawianiu błędów w ofercie powinna należeć do Krajowej Izby Odwoławczej. Niemożliwe jest bowiem uregulowanie jej w ustawie – wskazuje Piotr Trębicki.

Błędy rachunkowe

Resort infrastruktury zapowiada też zmiany w przepisach o poprawianiu błędów rachunkowych w obliczaniu ceny. Zdaniem ministra Panasiuka należy powrócić do poprzedniej regulacji prawnej, czyli tylko ogólnego zdefiniowania oczywistej omyłki pisarskiej.

– To pożyteczna propozycja zmiany. Kazuistyczne wymienianie możliwych błędów rachunkowych nie ma sensu. Problem leży w tym, czy orzecznictwo wypracowane przez KIO będzie jednolite. Dlatego proponuję rozważenie możliwości wskazania przykładowych kierunków i zasad poprawiania cen, tak aby wskazać kierunek Krajowej Izbie Odwoławczej – uważa Piotr Trębicki.

Z kolei zdaniem Marcina Płużańskiego regulacja zwiększająca zakres poprawek jest pożądana zwłaszcza w zakresie poprawiania błędu polegającego na obliczeniu przez wykonawcę ceny oferty z zastosowaniem niewłaściwej stawki podatku VAT.

– Trzeba jednak pamiętać o zagrożeniach, jakie powstały po liberalizacji zasad uzupełniania dokumentów, czyli zmowach wykonawców. Obawiam się, że stworzenie przepisów, które pozwolą na usunięcie wszystkich omyłek i błędów z poszanowaniem uczciwej konkurencji, będzie trudne – dodaje.

Uzupełnianie dokumentów

Zmienione mają zostać też przepisy o uzupełnianiu dokumentów (art. 26 ust. 3 p.z.p.) dotąd wykorzystywane do zmów przetargowych.

– Manipulacje wykonawców polegające na uzgodnieniu, który z nich nie uzupełni dokumentów, i wpływanie w ten sposób na wynik postępowania, są faktem. Zmiana przepisu jest więc niezbędna – ocenia Marcin Płużański.

Jego zdaniem ważny będzie kierunek zmian: czy nastąpi ponowne sformalizowanie postępowań przez ograniczenie lub wyłączenie uzupełniania dokumentów, czy też zasady obecne zostaną zachowane, lecz nieuzupełnienie dokumentów zostanie objęte ostrzejszą sankcją niż wykluczenie z postępowania.

– W tej chwili przepis ten rzeczywiście jest wykorzystywany do tzw. zmów przetargowych, jednakże z drugiej strony pozwala uratować oferty dobre merytorycznie i cenowo, ale niedopracowane pod względem formalnym – zwraca uwagę Dorota Grześkowiak-Stojek, prawnik z Kancelarii Zamówień Publicznych.

Zdaniem ministra Panasiuka należy też przebudować art. 146 p.z.p., który zawiera katalog przesłanek nieważności umowy. Powinien on nawiązywać do naruszenia procedury udzielania zamówień, a nie do czynności kontrolnych, będących ingerencją administracji w procedury gospodarcze.

– Reforma przesłanek nieważności umowy jest potrzebna. Konieczne jest wskazanie wprost, że nieważność umowy powodują naruszenia procedury udzielania zamówień – ocenia Piotr Trębicki.

ZMIANY W PROJEKCIE NOWELIZACJI OPRAC. PRZEZ UZP

Do uzgodnień międzyresortowych trafił projekt noweli prawa zamówień publicznych oraz specustawy o organizacji Euro 2012. To reakcja na uwagi Komisji Europejskiej, która wskazała na niezgodność polskich regulacji z dyrektywami oraz Traktatem ustanawiającym WE. Najważniejsze zmiany to:

wydłużenie terminów na wnoszenie protestów i odwołań do 10 dni,
o zamówieniu uzupełniającym zamawiający będzie musiał podać informacje w ogłoszeniu o zamówieniu,
w razie modyfikacji specyfikacji, która prowadzi do istotnej zmiany pierwotnych warunków zamówienia określonych w ogłoszeniu, termin składania ofert będzie biegł na nowo od dnia sprostowania ogłoszenia,
brak możliwości zmiany sposobu spełnienia świadczenia przed podpisaniem umowy w sprawie zamówienia publicznego, a po wyborze oferty (uchylenie art. 140 ust. 2 p.z.p.),
ograniczenie możliwości zmiany umowy tylko do szczególnie uzasadnionych okoliczności, których nie można było przewidzieć, i zmiana umowy nie będzie mogła dotyczyć przedmiotu zamówienia,
w przypadku konkursów protest będzie przysługiwał na ogłoszenie o konkursie, postanowienie specyfikacji i regulamin konkursu,
zamawiający nie będzie mógł odstąpić od obowiązku żądania dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału przy usługach bankowych i ubezpieczeniowych.

W ustawie o Euro 2012

■ uchylenie art. 21, który umożliwiał udzielanie zamówień bez przetargu na wszelkie rodzaje umów zawieranych przez spółki celowe (tj. na dostawy i roboty budowlane).

EWA GRĄCZEWSKA-IVANOVA