Kiedy warto rozważyć możliwość partnerstwa publiczno prywatnego

Kiedy warto rozważyć możliwość partnerstwa publiczno prywatnego.

 Maciej Maciejewski, Kancelaria Zamówień Publicznych Sp. z o.o. 2007-09-20, ostatnia aktualizacja 2007-09-20 08:54:47.0

Partnerstwo publiczno-prywatne, w rozumieniu ustawy o z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym, to oparta na umowie współpraca podmiotu publicznego i partnera prywatnego służąca realizacji zadania publicznego, w ramach której partner prywatny w całości albo w części poniesie nakłady na wykonanie przedsięwzięcia będącego przedmiotem współpracy lub zapewni ich poniesienie przez osoby trzecie.

Możliwość realizacji zadania publicznego na zasadach partnerstwa publiczno-prywatnego należy rozważyć w szczególności w sytuacji, gdy podmiot publiczny nie posiada wystarczających środków finansowych na realizację swoich zadań publicznych na odpowiednio wysokim poziomie albo w wymaganym terminie lub też realizacja zadania wymaga szczególnej wiedzy i doświadczenia. Natomiast w związku z faktem, iż podstawową cechą partnerstwa publiczno prywatnego jest realizacja zarówno celów komercyjnych jak i społecznych niecelowe jest rozważanie zastosowania tej formuły dla realizacji zadań publicznych z którymi nie można powiązać żadnych celów komercyjnych. Partner prywatny będzie zainteresowany udziałem w realizacji umowy o współpracy z podmiotem publicznym tylko w sytuacji, jeżeli podmiot publiczny jasno i precyzyjnie określi komercyjne cele przedsięwzięcia.

Obecne przepisy regulujące gospodarkę finansową sektora finansów publicznych są rygorystyczne, ale często jeszcze bardziej rygorystyczna jest oficjalna interpretacja tych przepisów. Ostrożność urzędników odpowiedzialnych za wydatkowanie środków publicznych często przeradza się w biurokrację, a urzędnicy tracą zdolność racjonalnej oceny swojej pracy i celu w jakim ta praca jest wykonywana. Efektywne wydatkowanie środków publicznych wymaga czasami zmiany sposobu myślenia i wypracowania nowych rozwiązań. Instytucja partnerstwa publiczno-prywatnego związana jest z koniecznością zawierania długoterminowych umów o współpracy, z których wynikają długoterminowe zobowiązania finansowe i należy stwierdzić, iż są to procesy, których realizacja w obecnym systemie prawnym w Polsce jest bardzo trudna. Konsekwencją obowiązujących u nas uregulowań prawnych oraz ich interpretacji jest fakt, iż w kraju brak jest w chwili obecnej empirycznych przykładów realizacji przedsięwzięć typu partnerstwo publiczno prywatne.

W związku z faktem, że sektor publiczny posiada istotne ograniczenia w zakresie możliwości zaciągania zobowiązań finansowych rozwiązania związane z zastosowaniem instytucji partnerstwa publiczno-prywatnego są bardzo interesujące. Wysokość zobowiązań finansowych podmiotu publicznego wynikających z konieczności realizacji zadań publicznych w kolejnych latach budżetowych można bowiem tym sposobem znacznie obniżyć. Podmiot publiczny chcąc zrealizować swój cel np. budowa ośrodka sportu i rekreacji na zasadach ogólnych tj. wyłącznie ze środków publicznych, musi przed rozpoczęciem procedury zabezpieczyć w swoim budżecie sto procent środków niezbędnych na realizację całego zadania inwestycyjnego. Natomiast chcąc zrealizować zadanie określone wyżej na zasadach partnerstwa publiczno-prywatnego, zależnie od swoich założeń, w budżecie musi zabezpieczyć tylko część kwoty potrzebnej na realizację całego zadania inwestycyjnego. W przeciwnym wypadku, w sytuacji gdy podmiot publiczny nie posiada wystarczających środków na realizację ośrodka sportu i rekreacji na zasadach ogólnych, to albo nie zrealizowałby tego zadania inwestycyjnego w ogóle albo jego realizacja musiałaby być odsunięta w czasie i tym samym nie nastąpiłoby zabezpieczenie szeroko rozumianego interesu publicznego. W przypadku zaś realizacji inwestycji w oparciu o instytucję partnerstwa publiczno-prywatnego, ilość środków finansowych potrzebnych do uruchomienia inwestycji po stronie partnera publicznego jest mniejsza, dlatego też ww. ośrodek sportu i rekreacji powstałby wcześniej niż przy samodzielniej realizacji tego zadania, a co za tym idzie, szeroko rozumiany interes publiczny również zostałby zabezpieczony wcześniej,.

Kolejną okolicznością, gdy warto się zastanowić nad możliwością skorzystania z formuły partnerstwa publiczno-prywatnego jest sytuacja, gdy realizacja zadania publicznego wymaga szczególnej wiedzy i doświadczenia., Podstawową zaletą tej koncepcji jest możliwość wykorzystania wiedzy i umiejętności podmiotów prywatnych, tak aby w maksymalnym stopniu uzupełnić doświadczenie, jakim w danej dziedzinie dysponuje sektor publiczny. W związku z faktem, iż w Polsce realizuje się obecnie inwestycje, których wcześniej nikt w naszym kraju nie realizował, sektor publiczny nie posiada doświadczenia niezbędnego dla realizacji tego typu przedsięwzięć. Wykonywanie zadań publicznych we współpracy z podmiotem prywatnym przynosi także korzyści płynące z: transferu technologii, wymiany doświadczeń, zapewnienia wyższej jakości infrastruktury, ograniczenia ryzyka wstrzymania lub opóźnienia budowy obiektu z powodu braku odpowiedniej wielkości środków publicznych, a tym samym pełnego wykorzystania potencjału sektora publicznego.

Należy również zaznaczyć, iż wdrażanie projektów realizowanych w koncepcji partnerstwa publiczno-prywatnego, przynosi wymierne korzyści w zakresie rozwoju infrastruktury zarówno w krajach europejskich, jak i na całym świecie. Dodać należy także, iż budowa nowoczesnej infrastruktury przekłada się bezpośrednio na przyśpieszenie ogólnego rozwoju gospodarczego kraju.

Z drugiej strony, przedsięwzięcia typu partnerstwo publiczno-prywatne są bardzo złożone pod względem formalno prawnym oraz wymagają skomplikowanych i tym samym z reguły drogich ekspertyz ekonomicznych. Realizacja infrastruktury w koncepcji partnerstwa publiczno-prywatnego może być także związana wyższym kosztem kapitału, niż miałoby to miejsce w przypadku finansowania projektu na zasadach ogólnych tj. wyłącznie ze środków publicznych.

Nie mniej jednak, w sytuacji, gdy podmiot publiczny nie posiada wystarczających środków finansowych na realizację swoich zadań publicznych na odpowiednio wysokim poziomie albo w wymaganym terminie lub realizacja zadania wymaga szczególnej wiedzy i doświadczenia, warto rozważyć możliwość zastosowania formuły partnerstwa publiczno-prywatnego. Sektor publiczny bowiem osiąga wyżej wymienione wymierne korzyści w postaci realizacji szeroko rozumianego interesu publicznego.

Obecnie kluczową sprawą dla sprawnej realizacji projektów w formule partnerstwa publiczno-prywatnego jest określenie jasnej polityki sektora publicznego wobec tej koncepcji, w szczególności poprzez dokonanie odpowiednich zmian legislacyjnych i wsparcie dla podmiotów które wdrożą projekty pilotażowe. Maciej Maciejewski, Kancelaria Zamówień Publicznych Sp. z o.o.

——————————————————————————–

Tekst pochodzi z portalu Gazeta.pl – www.gazeta.pl © Agora SA