RODO w zamówieniach publicznych po nowelizacji z 4 maja 2019 r.
W dniu 4 maja 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 21 lutego 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO). Regulacja ta zmieniła przepisy 162 ustaw, w tym również ustawy Pzp.
Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, biorąc pod uwagę postępujący proces elektronizacji zamówień publicznych, a co za tym idzie częściowe lub całkowicie zautomatyzowane przetwarzanie danych, w tym danych osobowych, w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego i konkursach, zastosowanie przepisów RODO będzie miało coraz bardziej powszechne zastosowanie. Aby zapewnić skuteczne stosowanie przepisów RODO w odniesieniu do zamówień publicznych i konkursów, a jednocześnie mając na względzie obowiązek zapewnienia efektywnego udzielania zamówień publicznych, niezbędne było wprowadzenie do ustawy Pzp zmian mających na celu dostosowanie jej przepisów do przepisów ww. rozporządzenia. Wobec powyższego dokonano następujących zmian:
1. Zmiany w art. 8 ustawy Pzp:
- Dodano ust. 5, który ogranicza zasadę jawności w zamówieniach publicznych w przypadku przetwarzania danych osobowych dotyczących wyroków skazujących i naruszeń prawa, o których mowa w art. 10 RODO:
- co do celu (korzystanie ze środków ochrony prawnej) oraz
- co do czasu przetwarzania (do upływu terminu na ich wniesienie);
2. Wprowadzenie art. 8a ustawy Pzp
Regulacja ta ma na celu dostosowanie sposobu realizacji uprawnień wynikających z RODO do uwarunkowań wynikających ze stosowania ustawy Pzp lub stanowi niezbędne ograniczenia stosowania RODO:
- art. 8a ust. 1 – wprowadza możliwość elastycznego podejścia do obowiązku informacyjnego, określonego w art. 13 RODO w przypadku zbierania danych od osoby, której dane dotyczą, realizowanego przez zamawiającego,
- art. 8a ust. 2 – zmienia sposób stosowania art. 15 RODO, przyznając zamawiającemu prawo do żądania od osoby, której dane dotyczą, wskazania dodatkowych informacji mających na celu sprecyzowanie żądania,
- art. 8a ust. 3 – dookreśla, że skorzystanie przez osobę, której dane osobowe dotyczą, z uprawnienia do sprostowania lub uzupełnienia, o którym mowa w art. 16 RODO, nie może skutkować zmianą wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursu ani zmianą postanowień umowy w zakresie niezgodnym z ustawą,
- art. 8a ust. 4 – modyfikuje stosowanie art. 18 RODO, wskazując, że wystąpienie z żądaniem, o którym mowa w art. 18 ust. 1 w RODO, nie ogranicza przetwarzania danych osobowych do czasu zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursu,
- art. 8a ust. 5 – jest konsekwencją wprowadzenia niezbędnych ograniczeń stosowania RODO (dotyczy to przepisów art. 15 i art. 18) i pozostawia zamawiającemu możliwość wyboru jednego z wymienionych w tym przepisie sposobów informowania o ograniczeniach uprawnień osób, których dane dotyczą,
- art. 8a ust. 6 – jest ogólną regulacją wymaganą przez art. 23 ust. 2 lit. d i g RODO i zobowiązuje zamawiającego nie tylko na etapie postępowania o udzielenie zamówienia, ale również po jego zakończeniu, do przetwarzania danych osobowych (w tym ich udostępniania) w sposób gwarantujący zabezpieczenie przed ich bezprawnym rozpowszechnianiem,
- art. 8a ust. 7 – przewiduje wymóg wprowadzenia dodatkowego zabezpieczenia praw i wolności osób, których dane dotyczą, w przypadku przetwarzania (w tym udostępniania) danych dotyczących wyroków skazujących i naruszeń prawa;
3. Zmiana art. 11 ustawy Pzp
- dodano ust. 6a i 6b, które mają na celu doprecyzowanie podziału zakresu obowiązków realizowanych przez Prezesa UZP i zamawiających, jako administratorów danych osobowych; na podstawie przepisów ustawy Pzp Prezes UZP wydaje w formie elektronicznej Biuletyn Zamówień Publicznych, natomiast zamawiający zamieszczają w tym Biuletynie ogłoszenia;
4. Zmiana art. 96 ustawy Pzp
Dodano:
- ust. 3a, który doprecyzowuje zasadę jawności w zamówieniach publicznych w kontekście przetwarzania (a dokładnie udostępniania) danych osobowych zebranych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursu, zawartych w protokole lub załącznikach do protokołu. Na podstawie tego przepisu zamawiający będzie miał prawo i obowiązek ujawnienia wszystkich danych osobowych, które znajdują się w dokumentacji postępowania, w tym przekazanej przez wykonawcę, z wyjątkiem załączonych przez wykonawcę informacji zawierających tzw. dane wrażliwe (art. 9 RODO). Zamawiający będzie mógł skorzystać również z innych ograniczeń zasady jawności wskazanych w art. 8 ust. 3-5 ustawy Pzp;
- ust. 3b, który jest konsekwencją brzmienia art. 8 ust. 2 ustawy Pzp i stanowi podstawę do ograniczenia udostępniania protokołu wraz z załącznikami, a więc ograniczenia zasady jawności, z uwagi na przepisy RODO. Z brzmienia tego przepisu (w kontekście art. 18 ust. 2 RODO) wynika, że każde inne przetwarzanie, z wyjątkiem przechowywania protokołu i załączników, możliwe będzie wyłącznie za zgodą osoby, której dane dotyczą, lub w celu ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń lub w celu ochrony praw innej osoby fizycznej lub prawnej lub z uwagi na ważne względy interesu publicznego UE lub państwa członkowskiego;
5. Zmiana art. 97 ustawy Pzp
Dodano dwa ustępy, które odnoszą się do kwestii związanych z przetwarzaniem danych osobowych – na etapie przechowywania – zawartych w protokole oraz załącznikach:
- ust. 1a ma analogiczne brzmienie jak art. 8a ust. 2 i przyznaje zamawiającemu w zakresie wykonywania obowiązku z art. 15 ust. 1-3 RODO, możliwość żądania od osoby, której dane dotyczą, wskazania dodatkowych informacji;
- ust. 1b ma na celu doprecyzowanie, że skorzystanie przez osobę, której dane osobowe dotyczą, z uprawnienia do sprostowania lub uzupełnienia, o którym mowa w art. 16 RODO, nie może skutkować ingerencją w treść przechowywanego protokołu oraz jego załączników;
6. Modyfikacja art. 143e ustawy Pzp
Zmiana ta ma na celu przesądzenie wprost w przepisach ustawy Pzp, że zamawiający w ramach uprawnień w zakresie kontroli spełniania przez wykonawcę lub podwykonawcę wymagań, o których mowa w art. 29 ust. 3a ustawy Pzp, będzie miał prawo do żądania w szczególności:
-
- oświadczenia wykonawcy lub podwykonawcy o zatrudnieniu pracownika na podstawie umowy o pracę,
- poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy o pracę zatrudnionego pracownika,
- innych dokumentów
– zawierających informacje, w tym dane osobowe, niezbędne do weryfikacji zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, w szczególności imię i nazwisko zatrudnionego pracownika, datę zawarcia umowy o pracę, rodzaj umowy o pracę oraz zakres obowiązków pracownika.
Jak wynika z powyższego, dla weryfikacji zatrudnienia zamawiający ma prawo żądać od wykonawcy przedstawienia m.in. kopii umowy o pracę, zawierającej dane osobowe chronione m. in. na mocy RODO. W związku z tym zakres udostępnianych danych, wynikających z tej umowy, został ograniczony do danych niezbędnych dla weryfikacji zatrudnienia.
Tekst ustawy dostępny jest pod adresem:
http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2019/730/1
Tekst uzasadnienia do projektu ustawy dostępny jest pod adresem:
http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/druk.xsp?nr=3050