W związku z faktem, ze Biuro Legislacyjne Sejmu przesłało do Marszałka Sejmu tekst ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw ustalony ostatecznie po rozpatrzeniu poprawek Senatu warto odnieść się do wpływu uchwalonych zmian na obowiązujące umowy zawarte w wyniku udzielenia zamówienia publicznego.
Dla tak zwanych zamawiających klasycznych (tj. zamawiających o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-3a i 5 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym) ustawodawca przewidział możliwość zmiany obowiązującej umowy w art. 19 ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw.
Zgodnie z ust. 1 przywołanego art. 19 ustawy nowelizującej pzp – do umów w sprawach zamówień publicznych zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Ponadto zgodnie z ust. 2 tego artykułu do umów w sprawach zamówień publicznych zawartych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy w następstwie postępowań o udzielenie zamówień publicznych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się także przepisy dotychczasowe.
Art. 19 ust. 3 ustawy nowelizującej pzp dopuszcza zmiany umów w sprawie zamówienia publicznego, zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy lub zawartych w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wszczętego przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy w sytuacji zaistnienia okoliczności, które według dotychczasowych przepisów stanowią podstawę do udzielenia zamówienia z wolnej ręki (art. 67 ust. 1 pkt 5 oraz w pkt 6 i 7 ustawy Pzp w dotychczasowym brzmieniu).
W związku z powyższym umowa w sprawie zamówienia publicznego będzie mogła zostać zmieniona po zaistnieniu jednej z poniższych przesłanek, ale wydaje się, że już bez przeprowadzania postępowania z wolnej ręki, to jest odpowiednio:
- w przypadku udzielania dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych zamówień dodatkowych, nieobjętych zamówieniem podstawowym
i nieprzekraczających łącznie 50% wartości realizowanego zamówienia, niezbędnych do jego prawidłowego wykonania, których wykonanie stało się konieczne na skutek sytuacji niemożliwej wcześniej do przewidzenia, jeżeli:
– z przyczyn technicznych lub gospodarczych oddzielenie zamówienia dodatkowego od zamówienia podstawowego wymagałoby poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów lub
– wykonanie zamówienia podstawowego jest uzależnione od wykonania zamówienia dodatkowego,
- w przypadku udzielenia, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 50% wartości zamówienia podstawowego i polegających na powtórzeniu tego samego rodzaju zamówień, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamówienia podstawowego i jest zgodne z przedmiotem zamówienia podstawowego,
- w przypadku udzielenia, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy dostaw, zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 20% wartości zamówienia podstawowego i polegających na rozszerzeniu dostawy, jeżeli zmiana wykonawcy powodowałaby konieczność nabywania rzeczy o innych parametrach technicznych, co powodowałoby niekompatybilność techniczną lub nieproporcjonalnie duże trudności techniczne w użytkowaniu i dozorze, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamówienia podstawowego i jest zgodne z przedmiotem zamówienia podstawowego.
Ustawodawca przewidział także możliwość zmiany umów w sprawie zamówienia publicznego zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy lub zawartych w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wszczętego przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany(art. 19 ust. 3 pkt 1 ustawy nowelizującej pzp).
Trudno natomiast przesądzić jak będzie interpretowane pominięcie przez ustawodawcę możliwości dokonywania nieistotnych zmian umów w sprawie zamówienia publicznego. Wydaje się, że wykluczenie możliwości dokonywania nieistotnych zmian w zawartych umowach nie ma racjonalnego uzasadnienia.